نقد و بررسی رابطه کلسیا و دولت مدرن در فلسفه سیاسی هابز و لاک بر پایه مبانی فلسفی آنان

در این رساله به نظریه ی هابز و لاک درباره ی رابطه ی کلیسا و دولت در چهارچوب فلسفه ی آنها پرداخته می شود، به این هدف که نخست نشان داده شود که نظریه پردازی درباره رابطه کلیسا و دولت، خود یک امر فلسفی یا دست کم بخشی از فعالیت فلسفی آن فیلسوفان به شمار می آید، دوم اینکه علل اختلاف در نظریه پردازی این دو علی رغم نزدیکی برخی مبادی فلسفی و تشابه وضعیت سیاسی و تاریخی نشان داده شود، و سوم امکانی برای سنجش و ارزیابی نظریه آنها فراهم شود، بدین طریق که مبانی فلسفی نظریه ی هر یک از آنها آنگاه که باهم مقایسه شود دارای انسجام می باشند یا خیر. بنابراین در فصل نخست، با طرح نظریه ی هابز در خواهیم یافت که آن نظریه ی بر پایه ی یک یگانه انگاری ماده باورانه استوار شده است. با بررسی روش هابز مبانی و پیامدهای آن و کاربست آن در تبیین سیاست و دین خواهیم دید که چه نسبتی میان روش هابز و یگانه انگاری ماده باورانه او وجود دارد و چرا در نظریه ی او دولت بر کلیسا چیره می شود و سپس به ارزیابی روش هابز و توان تبیین گرش در رابطه با تبیین زندگی انسان می پردازیم تا امکانی برای نقد و ارزیابی نظریه ی وی فراهم آوریم. در فصل دوم، به نظریه ی لاک خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که چگونه لاک بر پایه ی نظریه ی تساهل، رابطه ی کلیسا و دولت را صورتبندی می کند و سپس بیان خواهیم داشت که نظریه ی تساهل لاک بر چهار بنیاد فلسفی که ما آنها را در این جا، بنیادهای هستی شناختی (دوگانه انگاری هستی انسان)، معرفت شناختی (محدودیت های معرفتی)، دینی (دین اختیاری و فردی) و سیاسی (دولت با حدود حاکمیت محدود) می نامیم، استوار شده است. با توجه به بررسی این بنیادها از سویی علل اختلاف آن دو فیلسوف را نشان خواهیم داد و از سوی دیگر با مقایسه این بنیادها با هم نشان خواهیم داد که آنها به عنوان عناصر نظریه ی تساهل با هم در تناقض می باشند. در پایان در بخش نتیجه گیری در پرتو بررسی های انجام یافته در نظریه ی هابز و لاک در چهارچوب مبانی فلسفی آنها، به این نتیجه خواهیم رسید که هر دو نظریه فاقد انسجام می باشند و ناپذیرفتنی هستند.